Kleine pompoenrassen, vooral de Hokkaido's, bevatten minder water en meer voedingsstoffen (suikers, vitaminen en mineralen). Daardoor hebben ze al meer smaak. Verder zijn ze makkelijker te bewaren en te verwerken.
Lang niet alle pompoenen (en kalebassen) zijn eetbaar. Je kunt een onbekende pompoen als volgt testen:
Wacht lang genoeg! De meeste pompoenrassen zijn pas goed rijp vanaf eind september. Vroeger geoogste vruchten hebben nog niet hun volle smaak ontwikkeld.
Eén manier om rijpe pompoenen te herkennen: hun steel is niet meer groen, maar dor en verkurkt. Courgettes oogsten we natuurlijk onrijp, de hele zomer en nazomer door.
De meeste pompoenen zijn prima bruikbaar voor soep, maar er zijn ook vele andere pompoenrecepten. Reuzenpompoenen smaken erg flauw, en dienen eigenlijk maar als vulling. Er zijn zelfs pompoenrassen die te zoet zijn om soep van te maken: die kun je bijvoorbeeld gebruiken voor desserts.
Ideaal is op een luchtige plek, waar je af en toe voorbijkomt, en met een temperatuur tussen 8 en 18 graden. Bijvoorbeeld op een rek in je gang. Wel dien je om de twee weken te controleren. De meeste kleine rassen zijn het lekkerst tussen oktober en januari: een prima herfst- en wintergroente dus.
Zaai binnen in potjes, omstreeks 20 april, en zorg voor voldoende licht en vocht. Uitplanten doe je na de ijsheiligen, bij voorkeur op een voedselrijke, zonnige plek. Boven op of onder aan een composthoop is bijvoorbeeld prima. Snoeien is overbodig; leid de ranken eventueel over gaas, bonenstaken of een pergola.
Door gecontroleerde bestuiving. Je brengt zelf het juiste stuifmeel op de juiste stamper aan. Daarna markeer je de bestoven vrucht met een touwtje of zo. Als de vrucht rijp is, haal je de zaadjes eruit. Over deze techniek (en veel meer over zaadwinning) lees je in ons Zadenboek.
Alle pompoenbloemen worden driftig bezocht en bestoven door hommels en bijen. Die brengen stuifmeel van heel andere rassen over en zorgen dus voor verbastering.
Verrassing gegarandeerd, ja, maar als je buren dit jaar sierkalebassen of wansmakelijke pompoenen kweken, kun je daar het volgende jaar bastaarden van hebben. En verbastering gaat bijna altijd ten koste van de smaak...
We gebruiken de term sierfruit voor kleine, oneetbare sierkalebassen. Die worden jammer genoeg gemakkelijk verward (en gekruist) met bepaalde kleine, lekkere pompoenrassen. Zorg dus dat je weet welk ras je in handen hebt.
Vanaf half augustus komt meeldauw onvermijdelijk op alle pompoen- en courgettebladeren. Het is een sleetziekte: een teken dat de planten aan het einde van hun krachten komen. Een beetje te vergelijken met grijze haren, bij ons dan. Je kunt of hoeft er niets tegen te doen: de plant stuurt vanaf augustus vooral voedingsstoffen naar de vruchten. De sporen zitten overal, dus ook op je toetsenbord, bij manier van spreken. Aangetaste bladeren afvoeren sust enkel je geweten, maar haalt op zich niets uit. Gebruik de ranken en bladeren om je bodem voor de winter af te dekken. Pas ook deze trucs eens toe:
(C) Foto's: Velt
In ons tweemaandelijks tijdschrift Seizoenen brengen we telkens meer dan 40 pagina's over ecologisch tuinieren, koken en leven. Ook heel wat recepten en praktische tips voor je moes- en siertuin.
