Aardappel
De aardappel is een bladrijk gewas waarvan je de verdikte ondergrondse stengel (knollen) opeet. Die bevatten veel zetmeel. De eigenlijke vruchten van de aardappel zijn de groene bessen, die op kleine tomaatjes lijken en het giftige solanine bevatten.
Ook in de knol, vlak onder de schil, zit een groen laagje dat solanine bevat. In normale knollen gaat het om ongevaarlijke hoeveelheden. Maar aardappelen die boven de grond zitten, krijgen licht en vormen meer solanine. Die kun je niet meer eten.
Aardappelen zijn het hele jaar beschikbaar.
Hoe bewaren?
Vroege aardappelen kun je naar behoefte oogsten als de knollen naar je mening groot genoeg zijn, zonder dat het loof al afgestorven is. De rest van de vroege aardappelen oogst je als het loof gaat afsterven. Aardappelen om te bewaren worden bij voorkeur geoogst als het loof afgestorven is. De knollen zijn dan afgerijpt en langer te bewaren.
Hoe bewaar je je aardappelen best?
- Laat je aardappelen na de oogst drogen op een luchtige, droge en donkere plaats.
- Leg ze in bakken die de lucht doorlaten. Zakken zijn goed om aardappelen te vervoeren, maar minder goed om ze te bewaren.
- Controleer de eerste maand een paar keer op de aanwezigheid van rotte knollen, want die steken de rest ook aan.
- Vanaf november proberen de meeste rassen om nieuwe scheuten te vormen. Over het algemeen kiemen vroege rassen sneller dan late rassen. Het hele late ras Sarpo Mira bewaart zelfs vlot tot mei/juni.
- Vanaf november rem je de kieming door ook koel te bewaren, bij voorkeur tussen 4°C en 8°C.
- Controleer maandelijks je aardappelen en breek alle scheuten af.
- Behalve koel moet je bewaarplaats ook nog steeds luchtig, donker en droog zijn. Door contact met licht ontwikkelen de knollen het giftige solanine, en dat zie je ook, want dan worden ze groen.
Een zeer eenvoudige mini-bewaarkelder maak je zo:
- Maak veel gaten in een emmer, metselkuip, een metalen vat, dan kan het overtollige vocht weg. Of recycleer een wastrommel (uit een wasmachine dus).
- Graaf je recipient in, zodat de bovenkant gelijk komt met de grond.
Let op: bij hoge waterstand (in de winter) maak je beter eerst een hoop grond, waar je dan je bak ingraaft. - Leg je aardappelen (en andere groenten) in je bak.
- Als deksel volstaat in principe een plank of tegel. Dek niet luchtdicht af: zo ontsnapt er ook vocht.
- Bij strenge vorst leg je nog extra stro of doeken op het deksel.
Een alternatief voor kiemrempoeder?
Chloorprofam, vooral gekend onder de merknaam CIPC, was het middel bij uitstek in de gangbare teelt om het kiemen van aardappelen tegen te gaan. In bio was het nooit toegelaten. Onderzoek identificeerde meermaals nefaste negatieve effecten van CIPC in het bloed, de lever, de nieren en de milt bij de mens. Een te hoge blootstelling blijkt in het bijzonder voor kinderen schadelijk.
Het kiemrempoeder mag sinds voorjaar 2020 niet meer verkocht worden aan de particulier in België. Uiterlijk 8 oktober 2020 mag het ook niet meer gebruikt worden in de hele EU. Maar: deze stof blijft jarenlang aanwezig in en op materiaal waar het voorheen gebruikt werd. Denk bijvoorbeeld aan de houten boxen waarin aardappelen bewaard worden.
Zijn er alternatieve producten? Professioneel wordt gewerkt met ethyleen of muntolie. Die zijn niet voor de particulier beschikbaar. De boer en handelaar bewaren aardappelen vooral koel, luchtig en donker, en dat doe je best ook.
Aardappelen zijn rijk aan vitamine A, vitamines uit de B-groep, vitamine C, kalium, fosfor, calcium en zetmeel.
Ontdek heerlijke recepten
De seizoenskalender van Velt bestaat ook als handige download. Ideaal om in je keuken op te hangen of in de boodschappenmand mee te nemen.
Ecologisch kokerellen doe je samen met Velt
Bij Velt blijft geen enkele ecokok op zijn/haar honger zitten. Als lid van Velt:
- ontvang je het tijdschrift Seizoenen bomvol kooktips,
- volg je kookworkshops met korting,
- koop je onze kookboeken met voordeel