Het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) formuleerde onlangs enkele aanbevelingen voor particuliere kippenhouders als bescherming tegen vogelgriep. Dit om contact tussen pluimvee onderling en met andere besmettingsbronnen, zoals trekvogels, te vermijden. Velt plaatst enkele kanttekeningen bij deze aanbevelingen. Geert Gommers, auteur van het Velt-kippenboek Kippen in de tuin, legt uit waarom:
- Aanbeveling – ophokken: ‘Sinds 21 november is het ophokken van pluimvee verplicht voor professionele pluimveehouders en ook particuliere kippenhouders krijgen de raad om dit te doen. Maar kippen die gewend zijn om buiten in een grote ren rond te lopen en plots in een klein hok moeten leven, raken overgevoelig. Als je hun vrijheid afneemt dan kunnen ze agressief worden en elkaar zelfs doodpikken.’
- Aanbeveling – afscherming: ‘Een andere aanbeveling voor particulieren is de kippen afschermen van wilde vogels. Hiervoor zou je de buitenren met een gaas moeten overspannen. Maar bij een grote ren met bomen en struiken, de natuurlijke biotoop van een kip, is dat bijzonder moeilijk. Veel andere mogelijkheden om deze aanbeveling op te volgen zijn er niet.’
- Verplicht – geen eten en drinken in de openlucht: ‘Iedereen – ook particulieren – wordt verplicht om kippen geen eten en drinken te geven in de openlucht. Dit om contact met wilde vogels te vermijden. De voederbak van een kip staat sowieso beter in het hok, maar de drinkbak niet. Kippen morsen namelijk tijdens het drinken en de strooisellaag in het hok kan dan nat worden. Ideaal is dus om een drinkbak onder het afdak buiten te zetten.’
‘Voor Europa telt alleen economisch belang’
Velt stelt zich vragen waarom kippen geen griepvaccinatie krijgen. ‘Praktisch gezien is het niet moeilijk’, stelt Geert Gommers. ‘Het vaccin kan toegediend worden via het drinkwater of via een prik. Het probleem is de ontwikkeling van een juist vaccin, want net zoals bij het griepvirus bij mensen zijn er veel types waarbij behoorlijk wat genetical shift and drift mogelijk is. Het is dus niet eenvoudig om een doeltreffend vaccin te verkrijgen, maar onmogelijk is het niet.’
Maar wat is dan de hoofdreden waarom kippen geen vaccinatie krijgen? ‘Die is puur economisch. Onder druk van een aantal landen heeft Europa gekozen voor een niet-vaccinatiebeleid tegen heel wat besmettelijke ziekten. Als kippen niet gevaccineerd zijn, dan zijn ze volledig vrij van het virus en hebben ze een hogere gezondheidsstatus. Dat betekent betere exportmogelijkheden voor de kippenhouders.’
Dit verklaart de strikte maatregelen en de kadaverdiscipline waarmee de overheid rigoureus ruimingen uitvoert. ‘In de nadagen van de vogelpestcrisis in 2005 werd geopperd om in de toekomst vaccinatie, bijvoorbeeld in een zone rond een besmet bedrijf, toe te passen. Nu bijna 10 jaar later is daar nog niets van in huis gekomen. 'Als we maar flink genoeg tekeer gaan, raken we het virus wel kwijt' blijft het motto van de overheid. En deze beleidskeuze is een gevolg van de evolutie waarbij men de kip of het ei uitsluitend als economisch object ziet.’