Samenaankoop zaden: over Zoete Jan en Buitenpaprika

Nog tot 1 december kan je meedoen met de samenaankoop biologische zaden van Velt. In het assortiment vind je zaden van maar liefst 600 verschillende rassen. Onder meer van veredelaar Jan Bulthuis, wiens mais Zoete Jan en Buitenpaprika ronduit uniek te noemen zijn. 

------------------------

Tekst en foto’s : De Zaderij

Jan Bulthuis, teler en vooral veredelaar in hart en nieren, kocht vijftig jaar geleden zaden van suikermais Golden Bantam. De mais was volgens eigen zeggen ‘niet veel soeps’, want totaal niet aangepast aan het Nederlandse klimaat. Vijf jaar geleden stond hij voor een andere uitdaging. Want de paprika’s bleven maar groen en in de winkel waren ze rood. ‘Dat kan niet in het Nederlandse klimaat’, werd er gezegd.

Samenwerken met de natuur is wat de inmiddels 82-jarige Jan leidt en beweegt. De suikermais geeft nu al jaren mooie grote en zoete kolven, tegen alle weersoorten bestand. En de paprika’s? Die worden allemaal mooi rood! Beide rassen dragen dan ook een eigen naam en zijn verkrijgbaar bij De Zaderij.

Onbespoten

Jan Bulthuis, geboren in Naarden in 1943, volgde de opleiding HBS-B en TH Delft. Jan deed mee aan de regeling van het rijk waardoor hij docent Natuurkunde werd. Zo werkte hij mee aan het lerarentekort en hoefde hij niet te voldoen aan de dienstplicht. Dankzij de lange vakanties in het onderwijs had Jan tijd om te tuinieren. Hij en zijn vrouw kochten een boerderijtje met wat grond. Op twintigjarige leeftijd werden ze vegetariër. Jan: ‘Dat was wel een beetje moeilijk, in die zin dat mijn opa slager was en mijn schoonvader veehouder.’ 

Jan wou ook absoluut geen bespoten groenten of fruit meer eten. Hij werd daar zo fanatiek in dat hij tijdens een vakantie aanbelde bij iemand in de buurt van de camping of ze wat snijbiet uit de tuin mochten kopen. De tuin zag er natuurlijk uit en er waren verder geen onbespoten groenten te koop in de buurt. Jan kreeg de snijbiet gratis mee en kon met een gerust hart aan de avondmaaltijd beginnen.

Jarenlang kweekten en aten Jan en zijn gezin alleen eigen groenten: van aardappelen tot uien, bonen, biet en allerlei soorten kolen. 

Image

Zoete kolven

De suikermais, van zaden die Jan vijftig jaar geleden kocht, bracht te hoge planten en te kleine kolven voort. Na drie jaar was er een heel koude en natte zomer en bijna alle maiskolven gingen rotten. Een paar kolven waren toch nog redelijk goed en daarmee kon hij verder selecteren. Jaar na jaar nam Jan zaad van de beste kolven om verder te kweken: zo werd Jan vanzelf een veredelaar.

Bij de mooie kolven testte hij of ze wel zoet genoeg waren. Alleen met de zoete ging hij dan verder. De mais, ooit helemaal niet aangepast aan ons kou- en regenklimaat, geeft nu als Zoete Jan al jaren mooie grote en zoete kolven, tegen alle weersoorten bestand. Daarnaast is Jan een lijn begonnen met planten die twee even grote kolven geven.

Ontdek Zoete Jan op samenaankoop.velt.nu

Met het klimaat mee

Na zijn pensioen kon Jan een akker van 6000 m² in gebruik nemen bij Apeldoorn waar hij met 15 andere tuiniers biologische groenten en sierplanten kweekt. Sinds drie jaar pacht en bewerkt Jan ook een SKAL-akker in Marknesse waar hij allerlei zaden voor De Zaderij kweekt.

Het assortiment groenten is wel een beetje anders dan veertig jaar geleden. Van aardpeer bijvoorbeeld heeft Jan een hele rij staan, maar die wil bijna niemand hebben. Over de paprika waar hij vijf jaar geleden mee begon, vroeg Jan: ‘Moeten die niet rood worden?’ Want ze bleven maar groen en in de winkel waren ze rood. Met het antwoord dat kan niet in het Nederlandse klimaat nam Jan geen genoegen.