Pesticiden op de akker naast je moestuin? Dit kan je doen

'Mogen boeren zomaar pesticiden sproeien vlak bij mijn moestuin?' Die vraag stelde een van de leden van de consumentenorganisatie Testaankoop zich onlangs. 'Dat bevestigt dat deze problematiek leeft op het Vlaamse platteland', reageert Geert Gommers, expert pesticiden bij Velt. Maar hoe zit het met de wetgeving daarover? En wat kan je doen om blootstelling in je tuin en in je woning te vermijden? 

Image

Het land naast de tuin van het lid van Testaankoop wordt binnenkort omgevormd tot een akker en hij maakt zich zorgen over het gebruik van pesticiden door de boer en de gevolgen voor de begroeiing op zijn perceel.

'Ik wil graag weten of het gebruik van pesticiden gevolgen heeft voor mijn moestuin en hoe ik mezelf kan beschermen tegen de mogelijke risico's in zo'n situatie', klinkt het. 'Kan ik bijvoorbeeld nog steeds veilig groenten telen in mijn tuin? Ik zou ook graag willen weten of de boer gebonden is aan verplichtingen met betrekking tot sproeiperioden, bijvoorbeeld op zon- en feestdagen.'

'Er is geen bufferzone rond woningen. Daar mogen landbouwers tot tegen de perceelsgrens spuiten'

Testaankoop adviseert onder meer om een fysieke barrière te creëren bijvoorbeeld door een dichte haag, om de verspreiding van pesticiden te beperken, indien nodig je ramen te sluiten en je groenten grondig te spoelen voor consumptie. 'Daar sluit Velt zich alvast bij aan', aldus Gommers. 'Verder doe je best je schoenen uit als je je woning betreedt tijdens sproeidagen. Ook is het een goed idee om regelmatig te stofzuigen, zodat pesticiden zich niet kunnen ophopen. Verder is er geen strikt verbod op sproeien op zon- of feestdagen, al kunnen sommige gemeenten wel lokale regels opleggen.’

Wat zegt de wet?

'Daarover staat er een fout in het artikel van Testaankoop. Er is in Vlaanderen geen verplichte bufferzone voor woningen. Daar mogen landbouwers tot tegen de perceelsgrens spuiten. Hopelijk zal de uitspraak van de Pesticidenzaak tegen de Vlaamse overheid dat veranderen. Die uitspraak verwachten we in november 2025', zegt Gommers. 'Wel is er in Vlaanderen nu een bufferzone naast waterlopen en vanaf 2026 rond woonzorgcentra, zorginstellingen, kleuter- en basisscholen en kinderdagverblijven.'

‘Velt blijft bij de verschillende overheden ijveren om verplichtingen in te stellen voor landbouwers om de verspreiding van pesticiden bij het spuiten in te perken. Enkele voorbeelden: een verplichte bufferzone, de verplichting om een haag te planten op hun perceel, het verbod om te spuiten bij wind en het gebruik van aangepaste apparatuur. Hun gebruik speelt hier natuurlijk de hoofdrol’, vult Geert de aanbevelingen van Testaankoop nog aan.