
Op een zonnige dag in juni reis ik naar Jubbega in Friesland om It Skarrelhiem van Wouter Sierdsma en Marina Miedema te ontdekken. Ook deze tuin, waarvan de naam zoveel wil zeggen als ‘struinerf’, neemt deel aan de Velt-ecotuindagen op 4, 5 en 6 juni. Bij aankomst wuiven de kleurrijke planten me tegemoet en ik weet meteen: hier wonen liefhebbers! Wouter is mede-oprichter van een van de jongste afdelingen van Velt in Nederland: aan de tuintafel onder de walnoot werd Velt Fryslân opgericht. Wat een feest om deze tuin te mogen bezoeken.
Geen vooropgezet plan
Wouter en Marina streken zeven jaar geleden op deze plek van één hectare neer. ‘We wilden graag wat kleiner gaan wonen’, zeggen ze. ‘En we wilden weer terug naar de wouden.’ Ze gingen direct aan de slag met de tuin, die vol stond met kweekgras en hoge sparren. ‘We haalden de sparren weg, omdat er weinig lucht en licht was in de tuin’, legt Wouter uit. ‘We hooiden met de zeis en werkten met compost om het kweekgras te lijf te gaan.’
Ze maakten geen vooropgezet plan voor de tuin, maar observeerden en creëerden dan een passend element. Marina wijst naar de plek van de eerste vijver. ‘Die situeerden we daar, omdat het op die plek altijd drassig was.’
Cirkels vol planten
Wouter vertelt dat er een prachtige, maar nog kleine rode beuk in de tuin stond. ‘De bomen eromheen haalden we weg en op die plek maakten we in cirkelvorm de moestuin met de rode beuk als centraal middelpunt. Het is nu een statige boom. Als hij te veel schaduw werpt op de moestuin, breiden wij de moestuin gewoon uit met een extra cirkel.’
'De vele vogels en insecten hebben op It Skarrelhiem een lusthof.'
De tuin kent eigenlijk alleen maar cirkels, waarin bloemenweides de (fruit)bomen omsingelen. ‘We hebben veel koekoeksbloemen, vingerhoedskruid, geraniums, akeleien, judaspenning, wede, toortsen, phacelia en roomse kervel’, glundert Marina. De vele vogels en insecten hebben op It Skarrelhiem een lusthof. ‘Alleen de looppaden maai ik met een elektrische maaier’, zegt Wouter. ‘Verder is de tuin vol bloemen en planten er voor alle verschillende dieren.’

Nuttige beestjes
‘We telden al meer dan dertig vogelsoorten, waaronder de grote bonte en groene specht, wielewaal, koekoek, appelvink en het goudhaantje’, zegt Wouter trots. Terwijl we praten, jagen verschillende vliegenvangers een brutale Vlaamse gaai weg. Er zoemen wilde bijen en vlinders fladderen vrolijk rond. ‘We hebben volop nestkastjes, overal staan nuttige insectenplanten en we maakten voldoende rommelhoekjes. Bovendien laten we de buxus lekker bloeien, want die trekt volop bijen. Hij stond er al, want zelf zou ik hem nooit geplant hebben.’
Een kaalgevreten kruidenspiraal? ‘Ach, we hebben dan toch beestjes die het lekker vinden.’
Als ik hen vraag of ze een top drie hebben van nuttige beestjes in de tuin, volgt er een top acht: worm, oorwurm, lieveheersbeestje, wilde bij, hommel, libel, vleermuis en bonte vliegenvanger. Wouter vindt het mooi om de eerste hommel te zien vliegen, want dan is het voorjaar.
Hoogleraar biologie Dave Goulson heeft hen erg geïnspireerd wat het nut van al die beestjes betreft. ‘Het is eigenlijk een slagveld bij die insecten, kijk maar naar de mieren, maar Goulson vertelt er zo leuk over.’ Dat de dieren hun gang mogen gaan op It Skarrelhiem blijkt bij de kruidenspiraal. Die is namelijk helemaal kaalgevreten. ‘Ach,’ schatert Wouter, ‘we hebben dan toch beestjes die het lekker vinden.’
De kathedraal

Een bijzondere plek in de tuin is, wat ze noemen, ‘de kathedraal’. ‘Vermoedelijk was hier ooit een moestuin, die werd omringd door beukhaag. Dat zijn nu forse bomen’, zegt Wouter. Ertussen heerst een heel ander microklimaat. Het is er donker, koeler en vochtiger.
Hebben Wouter en Marina nog wensen voor de tuin? ‘Ja,’ zegt Marina, ‘ik zou graag alles wat hier groeit en bloeit, willen opschrijven in een grote map en dan het liefst met eigen foto’s erbij.’ Dat lijkt me een mooie wens om mee aan de slag te gaan. Verder is het vooral genieten en kijken wat de toekomst nog meer in petto heeft voor dit prachtige stukje natuur in Jubbega.
Bezoek de tuin van It Skarrelhiem of een van de vele andere deelnemende tuinen tijdens de Velt-ecotuindagen op 4, 5 en 6 juni 2022. Alle locaties en tijdstippen ontdek je op www.velt.nu/ecotuindagen