Brede steun in parlement voor verbod op PFAS-houdende pesticiden — waar wacht Vlaamse regering op?

Velt roept samen met organisaties voor milieu en duurzame landbouw de Vlaamse regering op om PFAS-houdende pesticiden te verbieden. Deze schadelijke producten blijven jarenlang in bodem en water, vervuilen het milieu en bedreigen de volksgezondheid. Een verbod geniet brede steun in het parlement en op straat, en werd daarbij reeds aangekondigd in het regeerakkoord.

PFAS zijn chemische stoffen die vanwege hun water- en vuilafstotende eigenschappen in tal van producten worden gebruikt. Weinig mensen weten dat België nog steeds PFAS-verbindingen als werkzame stoffen in pesticiden toelaat. Een erg gevaarlijke combinatie, want deze ‘forever chemicals’ blijven extreem lang opgeslagen in onze omgeving. Blootstelling eraan wordt in verband gebracht met ernstige gezondheidsproblemen, waaronder hormoonverstoring, verminderde vruchtbaarheid en risico’s voor foetussen. Nu dringen Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, PAN Europe, Velt, Voedsel Anders en de West-Vlaamse Milieufederatie bij minister Brouns aan op een verbod op PFAS-pesticiden. Ze herhalen hierbij hun vraag om sterker in te zetten op implementatie van ambitieuze geïntegreerde gewasbescherming, alternatieven te voorzien voor pesticiden, PFAS-houdend of niet, en landbouwers te ondersteunen om pesticiden slechts als laatste maatregel in te zetten, eens aangepaste teelt- en mechanische technieken opgebruikt zijn.

Een van de afbraakproducten van onder meer PFAS-houdende pesticiden is trifluorazijnzuur, of TFA. TFA stapelt zich op in grondwater, maar werd jarenlang niet gemonitord en dus ook niet teruggedrongen. De VRT en Apache berichtten onlangs dat drinkwaterbekkens in heel Vlaanderen met TFA vervuild zijn. De concentraties horen bij de hoogste gemeten in de Europese Unie, en liggen ver boven verschillende grenswaarden, zoals deze gehanteerd in Nederland en Wallonië, en deze voorgesteld op Europees niveau. Deze stoffen verwijderen is een erg lastig, duur en vooral nog niet waterdicht proces. Deze kosten en lasten komen vandaag terecht bij de consument van het drinkwater, het milieu en de volgende generaties. 

Daarom is voorkomen de enige optie, via een verbod op PFAS-pesticiden. De Vlaamse Regering boog zich vorige week over een update van het drinkwaterbesluit, maar minister van Omgeving en Landbouw Brouns liet deze kans liggen. Nochtans staat zo’n verbod op moeilijk verwijderbare stoffen, zoals PFAS-pesticiden, in het Vlaamse regeerakkoord en in het Vlaams Actieplan voor Pesticiden. Naast oppositiepartij Groen, die een resolutie voor zo’n verbod lanceerde, lijken ook Vooruit, N-VA en PVDA voorstander. Een meerderheid in het parlement, animo op straat: een verbod op PFAS-pesticiden is de logische volgende stap om de gezondheid van burger, boer en beek te beschermen. We hopen dat minister Brouns er naar handelt.

Ondertekend door Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, PAN Europe, Velt, West-Vlaamse Milieufederatie en Voedsel Anders.