Geen enkele boon wordt zo veelzijdig gebruikt en verwerkt als de sojaboon. Van tempeh tot tofu, van sojamelk tot sojasaus: culinaire mogelijkheden in overvloed en er komen er nog elk jaar nieuwe bij.
Zeg bovendien niet zomaar boon tegen de sojaboon want deze kanjer bevat ook nog eens alle essentiële aminozuren wat hem tot een volwaardige vleesvervanger maakt. Deze bijzondere eigenschap deelt hij met zijn broertje de lupineboon, een nog minder bekende maar veelbelovende boonsoort die nu behoorlijk in opmars is. Maar vandaag gaat onze lof naar de sojaboon en wel met deze vijf tips
Tofu
Tofu is een licht verteerbare en betaalbare, eiwitrijke vleesvervanger met maar één nadeel: hij smaakt naar niks. Om hem tot iets lekkers te verwerken in een gerecht zal je dus zelf voor die smaak moeten zorgen. In de klassieke vegetarische keuken werd tofu vaak doordrenkt met sojasaus om hem smaak te geven. Zout was hij toen wel maar lekker allesbehalve. Deze tijd ligt gelukkig ver achter ons. Vandaag wordt tofu op ontelbaar veel manieren bereid. Van gehakt spreads: het kan allemaal.
Een van de meest eenvoudige maar o zo lekkere bereidingen is tofu in blokjes opbakken met een mix van specerijen en smaakmakers. Gooi de tofu en de smaakmakers meteen samen in een hete pan met arachide- of kokosolie en bak ze tot ze een goudbruin korstje krijgen. Je hoeft de tofu dus niet eerst te marineren, daar wordt ze vaak alleen maar wak van.
Tempeh
Minder bekend maar zeker niet minder lekker dan tofu is tempeh. Snijd ze in kleine reepjes of halve maantjes en bak in een hete pan met look, peper en zout. Voeg wat miso toe voor een lekkere umami toets.
Tempeh doet het ook heel goed in de oven of in stoofpotjes en houd van stevige smaken zoals wijn, bier, kruidnagel, kaneel, nootmuskaat, luikse stroop, jeneverbessen, piment.
Sojamelk
Wist je dat sojamelk bindende kwaliteiten heeft? Dit is te danken aan de aanwezigheid van sojalecithine. Dankzij deze eigenschap kan je een heerlijke mayonaise (of beter gezegd vega- of sojanaise) maken op basis van deze ‘melk’.
Doe 200 ml sojamelk in een maatbeker met een eetlepel mosterd en peper en zout. Mix met een staafmixer en voeg onder het mixen langzaam neutrale plantaardige olie -zoals ontgeurde koolzaadolie- toe. Beweeg de mixer op en neer om de sojanaise goed te laten binden. Hoe langer je mixt en hoe meer olie je toevoegt, hoe dikker hij wordt. Je kan dus kiezen voor de consistentie van een dressing of een stevige mayonaise. Voeg eventueel water toe als je sojanaise te dik wordt. Breng op smaak met peper en zout en citroensap of azijn. Je kan bij de melk ook kruiden of restjes gekookte groenten (wortel, pompoen of rode biet zorgen voor kleur) toevoegen voor een heerlijke kruiden- of groentenaise.
Sojabonen
Door alle bijzondere eigenschappen zouden we bijna vergeten dat we de sojaboon zelf ook gerust kunnen eten. Week de bonen een nacht in overvloedig koud water. Je zal zien dat de bonen zich de volgende dag minstens verdubbeld hebben. Ververs het water en breng de bonen aan de kook in vier keer zoveel water. Kook minstens een uur (of een half uur in de snelkookpan).Verwerk nadien in stoofpotjes en slaatjes, serveer in een saus, bak op met veel ui of maak er een bonenhummus van.
Sojasaus
Sojasaus is een prima smaakmaker maar overdrijf er niet mee of je krijgt een eentonig zoute smaak die alles overheerst. Combineer met andere (zoete, zure, pittige) smaakmakers voor een mooie balans. Niettemin verricht sojasaus indien goed gedoseerd wonderen in de plantaardige keuken. Naast zijn zoute smaak heeft hij immers een hoog umamigehalte en kan zo een flets gerecht in een wip oppeppen. Zeker voor sauzen, soepen en stoofpotten een prima hulpmiddel.

De Velt-groepen organiseren heel wat workshops, lezingen en andere activiteiten over koken, tuinieren en meer. We verzamelen ze voor jou in een handige activiteitenkalender met kaart.

Heb je nog een vraag over dit thema en ben je lid van Velt? Dan kun je te rade gaan bij een van de Velt-experten.

Leden van Velt weten meer
Voor kennis en praktische tips over ecologisch tuinieren, leven en koken moet je bij Velt zijn.
- Het tijdschrift Seizoenen barst van de nuttige weetjes.
- Onze boeken maken van jou een tuinexpert of meesterkok.
- En wat dacht je van de vele workshops en lezingen?
Geniet van deze schat aan informatie.