Hoe verbeter je klei- of leemgrond?

Het grote nadeel van klei- en leemgrond is dat deze zware grond moeilijk te bewerken is. Hij plakt als het nat is en wordt keihard bij droog weer. Bovendien hebben wortelgewassen het moeilijk om recht te groeien. Het klassieke advies om voor de winter te spitten, verbetert zware grond niet.

Hoe werk je best met zware grond?

• Krik je humusgehalte op door compost toe te dienen. De humusdeeltjes beletten namelijk dat  klei of leem erg kleeft en/of uitdroogt. Een jaarlijkse dosis is wel belangrijk, want humus breekt ook af in de grond. Werk die compost heel oppervlakkig in of spreid hem gewoon over jouw moestuinbed.
• Strooi kalk. Klei bestaat uit heel kleine plaatjes die aan elkaar plakken. Calciumionen wringen zich daartussen, waardoor de structuur al losser wordt. Hoe dien je die kalk toe?
  • Laat eerst je pH meten in een erkend laboratorium.
  • Als de analyse een te lage pH aangeeft, dan bekalk je volgens het bemestingsadvies. Dat doe je met mergel, dolomietkalk, zeewierkalk of landbouwkalk, en meer bepaald in het najaar of de vroege winter. Die producten bevatten calciumcarbonaat en verhogen de pH.
  • Als de analyse een neutrale of hoge pH aangeeft, dan strooi je in de winter landbouwgips (calciumsulfaat). Begin met 5 kg per are, en strooi de jaren daarna 2 kg per are. Calciumsulfaat verhoogt de pH niet, maar maakt kleigrond ook luchtiger.
• Betreed je grond niet maar maak moestuinbedden van ongeveer 120 cm breed, met daartussen paadjes van ongeveer 30 cm breed. Kwantitatief verlies je hierdoor wel grond, maar de kwalitatieve winst (betere bodemtextuur in je bedden) maakt dit meer dan goed.
• Spit nooit meer maar maak je grond de eerste jaren los met de woelvork. Je bewerkt jouw zware grond best als hij niet te nat of te droog is.Jouw grond hoeft niet echt fijn te liggen voor alle teelten: alles wat je plant (aardappelen, plantuitjes, koolplantjes, ...) kan redelijk grove grond hebben.
• Strooi lavagruis (gemalen lavasteen) over de hele moestuin, bij voorkeur tegelijk met jouw compostgift. Licht inwerken mag. Startdosis: 1 tot 2 kg per m2, daarna volstaat jaarlijks 100 tot 200 g per m². Lavagruis heeft een grove, poreuze korrel, en zorgt samen met humus voor een goede kruimelstructuur.
• Als je bovenstaande technieken en middelen toepast, wordt jouw zware grond al na een paar jaar heel kruimelig. Met de klassieke spittechnieken (of ploegen of frezen) blijft jouw zware grond daarentegen onhandelbaar.

Voordelen van zware grond

• Zware grond houdt heel goed water en mineralen vast. Hierdoor moet je minder gieten, bemesten en bekalken.
• Op deze vruchtbare grond kun je dikkere prei, knolselder, ui, knoflook, kool, ... kweken, die dan ook nog beter bewaren.
• Aardappelen die je op klei (en met compost) kweekt, zijn ook lekkerder dan aardappelen uit zandgrond.