Hoe breng je infrastructuur aan in de tuin?

Hieronder vind je een opsomming van mogelijke infrastructuurwerken en -elementen. Wat concreet haalbaar is, hangt af van de wensen en de beperkingen ter plaatse: vooral het financiële aspect weegt door. Vaak zullen goedkope, zelfgemaakte alternatieven even veel of zelfs meer voldoening geven dan duurdere, aangekochte materialen.

De aankoop, constructie of aanleg van onderstaande elementen hangt samen met het gehele inrichtingsplan van de (samen)tuin: hierover wordt uiteraard grondig nagedacht door alle betrokkenen. Bij deelname van tuiniers met fysieke beperkingen kunnen hier nog specifieke toegankelijkheidseisen bijkomen.

Tuinhuisje

Kant-en-klaar kopen of zelf bouwen? Is een vergunning nodig? Een gekocht houten tuinhuisje heeft bij voorkeur een FSC-label. De grootte hangt af van de functies: berging, ontmoetingsruimte, schuilplek. Plaats een sokkel en voorzie een energiepunt aan of in de tuinberging.

Water

Voorzie bij voorkeur grond- of hemelwater via een grondwaterput met (hand)pompen of regenwateropvang, bijvoorbeeld aan het tuinhuis.

Afsluiting

Een afsluiting kan bestaan uit een (castanea)omheining of klassieke afrasteringen, maar ook een heg of een haag, bij voorkeur van inlands groen, kan de omheining vervangen of aanvullen. Zo'n levende afsluiting breekt ook de wind, biedt eventueel nestgelegenheid, maar kan ook schaduw werpen en zon, voeding en water roven van de gewassen.

Voorzie steeds voldoende plaats – een heg wordt breed. Plan ook het onderhoud: een haag moet regelmatig gesnoeid worden. Ook de individuele percelen kunnen afgeboord worden met haagplanten. Dit kan ook met afboordingsmaterialen (zie verder).

Toegangspoort (of niet?)

In een samentuin werd er beslist om de omheining laag te houden en de poort niet op slot te doen: eventuele vandalen laten zich toch niet afschrikken door een hoog hek met slot, was de redenering. Dit klopt ook: de toegankelijkheid gaat goed samen met de sociale controle: de buurtbewoners kijken gemakkelijk over de schutting heen.

Toilet

Dit kan een composttoilet worden, maar er zijn ook andere opties. Soms zijn er al genoeg andere sanitaire voorzieningen in de onmiddellijke omgeving.

Paden en bedden

Voor de meeste mensen is een bed van 120 cm een goede breedte. Zo kunnen ze overal bij, terwijl ze op het pad staan. Paden hebben minstens 30 cm (de maat van je voeten) of breder (de maat van je kruiwagen). Kies uit verharde of onverharde paden.

Paden bieden een visuele afbakening van percelen en bedden en verhogen de bereikbaarheid van de bedden: zelfs tussen twee buien door kun je gaan oogsten, wieden, zaaien, zonder je voeten vuil te maken. Ze zorgen ervoor dat de bedden zelf niet betreden worden. Paden hebben als nadeel dat ze nuttige ruimte innemen, veronkruiden en duur kunnen zijn in aanleg.

Verharde paden in stenige materialen (grastegels, tegels, klinkers) zorgen voor meer afwatering en minder infiltratie en kunnen glad worden door algengroei. In principe moeten ze op gestabiliseerd zand (of stabilisé) gelegd worden. Recuperatiemateriaal kan, mits goede plaatsing. Plaats verharde paden zonder voegen om onkruidgroei te voorkomen.

Padranden of afbakening

Als je geen randen aanbrengt, vervaagt de grens tussen pad en bed en komen houtsnippers in het bed terecht. Dakpannen, rechtopgezet, kunnen een mooie afboording vormen, maar bij de meeste types zorgen toenemende vorstschade en de breekbaarheid voor een korte levensduur.

Andere mogelijke randmaterialen zijn Ekol-band en stenige materialen, zoals tegels, betonboorden etc. Als dit recuperatiematerialen zijn, druk je de kosten. Ze moeten in principe op gestabiliseerd zand (of stabilisé) geplaatst worden, wat weer duurder uitkomt.

Andere mogelijke elementen

Tuinbanken, compostbakken, konijnenwering, infoborden (teeltplan, hulpmiddelen, kalender), kippenhok en -ren (voorzie voldoende plaats en plan ook de zorg en het onderhoud), een aanvoerzone voor bulkmaterialen en parkeerruimte.