Een vlinderstruik in de tuin: ja of nee?

De vlinderstruik wordt wel eens afgeschilderd als nadelig voor bijen, vlinders en vogels, onder andere door giftige stoffen. Maar wat is daar van aan? Het is een boeiend onderwerp, waarover het laatste nog niet is gezegd. Definitief wetenschappelijk uitsluitsel is er nog niet, maar we zetten alvast enkele dingen op een rijtje.

Voorkeur aan inheemse planten

Meestal geven bestuivers de voorkeur aan inheemse planten, zeker als waardplant (om eitjes af te zetten, als voedsel voor de larven), maar vaak ook als drachtplant (stuifmeel en nectar voor het volwassen insect). Toch zijn er wel wat uitzonderingen. Heel wat uitheemse planten zijn erg aantrekkelijk als drachtplant. In de meeste gevallen is dat geen probleem, maar soms gaat zo'n uitheemse plant wel erg ver in zijn aantrekkingskracht. Dan wordt hij zo aantrekkelijk voor bestuivers, dat die de inheemse planten links laten liggen.

Image

Afvangeffect

We weten met zekerheid dat de invasieve reuzenbalsemien (Impatiens glandulifera) zoiets doet met hommels en bijen. Die verkiezen reuzenbalsemien boven de inheemse planten. Hierdoor kennen inheemse planten minder bestuiving en minder zaadzetting. Op deze manier werken hommel en bij de verdere invasieve verspreiding van de reuzenbalsemien in de hand. Dat heet het 'afvangeffect'.

Ook de vlinderstruik lokt vlinders, nachtvlinders en hommels weg van andere planten. De vlinderstruik (Buddleja davidii) levert veel suikerrijke nectar. Die is aantrekkelijk voor vlinders, maar daarom niet noodzakelijk ook beter voor ze.

Giftig of niet?

Alle planten bevatten in zekere mate giftige stoffen, voornamelijk in hun bladeren, schors of wortels, om zich te beschermen tegen vraat en schimmels. Insecten kunnen de gifstoffen van hun waardplant afbreken of gebruiken als afweer tegen hun eigen vijanden. Insecten die dat niet kunnen, laten de plant met rust of gebruiken ze alleen maar als bron voor nectar en stuifmeel.

Kunnen we een conclusie trekken? Nee, zeker geen eenduidige. Vlinderstruiken komen oorspronkelijk uit China. Bij ons vertonen ze invasief gedrag. In landelijk gebied, en in de buurt van bos- en natuurgebied zet je een vlinderstruik beter niet in de tuin. Of je kiest voor een steriele cultivar die niet uitzaait, bijvoorbeeld 'Argus White'. Zorg daarnaast voor veel inheemse waardplanten waar vlinderrupsen van kunnen eten. Midden in de stad is er veel minder gevaar en kun je er maar beter van genieten.