Distels: bestrijden of bewonderen?

Sinds 2016 zijn grondbezitters en -huurders in België officieel niet langer verplicht om distels te bestrijden op hun percelen. Een gevolg van weloverwogen verstandig overleg? Niet echt. Het wegvallen van de bestrijdingsplicht komt simpelweg door een rechtzetting van een vervallen wetgeving, met andere woorden de wet die bestrijding verplichtte heeft op dit moment geen rechtsgrond meer.

Distelbestrijdingsplicht onwettig en geen rechtsgrond

De bestrijdingsplicht was gebaseerd op een koninklijk besluit van 1987, dat rechtsgrond vond in de wet van 22 april 1971 betreffende ‘de bestrijding van voor planten en plantaardige producten schadelijke organismen’. Het besluit verplichtte het voorkomen van bloei, zaadvorming en uitzaaien van akkerdistel, speerdistel, kale jonker en kruldistel. Maar de bevoegdheid rond schadelijke dier- en plantensoorten zit sinds 1980 bij de gewesten. Dit wil zeggen dat het koninklijk besluit van 1987, vanuit de federale regering, geen rechtsgrond heeft en onwettig is omdat de bevoegdheid sinds 1980 bij de gewesten zit.

Echter, landbouwers blijven wel verplicht om akkerdistelhaarden te bestrijden vanuit Europese wetgeving. Deze bestrijdingsplicht is gekoppeld aan Europese inkomenssteun.

Waarom bracht men ooit een distelbestrijding in het leven?

Men neemt aan dat een distelbestrijding werd ingevoerd om tetanusbesmetting van boeren tegen te gaan. Door het vele handwerk in combinatie met wondjes door distels en het hanteren van mest vormde dit een reëel gevaar. Nu kan tetanusbesmetting voorkomen worden via vaccinatie. En het vele handmatig werken is veranderd.

En nu?

Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits probeerde met de federale overheid een oplossing te vinden voor de onwettigheid, maar voorlopig is deze piste gestrand en blijft de bestrijding onwettig. De minister pleit nu voor het naleven van goed nabuurschap, omschreven in het Burgerlijk Wetboek. Hierin staat dat naburige eigenaars het recht hebben op het gebruik en het genot van hun eigendom, maar dat daardoor geen hinder mag ontstaan die de normale ongemakken uit het nabuurschap overtreffen.