Paardenbloem (Taraxacum officinale) is een algemeen voorkomende overblijvende plant.
Waar groeit het?
Paardenbloem tref je overal op droge tot vochtige vruchtbare bodems, in graslanden, bermen en gazons aan.
!Pluk je dit kruid (en gelijk welk ander wild kruid) niet in beschermde natuurgebieden of publieke bossen. En zelfs waar plukken mag, pluk je nooit meer dan ⅓ van de plantenpopulatie op een bepaalde plek.
Wanneer groeit en bloeit het?
De plant kan het hele jaar door bloeien, maar de meeste bloemen vind je vanaf eind maart tot half mei.
Hoe herken je het?
Paardenbloem heeft een forse penwortel en de bladeren zitten in een wortelrozet bij elkaar. Paardenbloem heeft grote veerdelige iets ‘wollig’ behaarde of kale bladeren. Uit het rozet ontspringt een holle, gladde en bladerloze stengel. Aan het uiteinde van elke stengel staat één bloemhoofdje. De bloemhoofdjes bevatten een groot aantal gele lintbloemen.
Als de paardenbloem is uitgebloeid, herken je de plant makkelijk aan de pluizenbollen. Deze pluizenbollen bestaan uit allerlei parachuutjes met onderaan het zaadje.
Waarom is het nuttig?
Paardenbloemen zorgen in de tuin voor ongelooflijk veel leven. In het voorjaar zorgen ze voor een waar stuifmeel- en nectarfeest voor heel wat insecten. Verschillende dagvlinders waaronder de atalanta, kleine vos, citroenvlinder en dagpauwoog komen smullen van de paardenbloem. Daarnaast komen heel wat honingbijen en wilde solitaire bijen zoals het roodgatje en de asbij op bezoek.
En dan hebben we het nog niet gehad over zweefvliegen, lieveheersbeestjes, kevers, wantsen die allemaal langs de paardenbloem durven passeren. Dringend tijd dus om de paardenbloem te omarmen in de tuin!
Eén van onze allerbekendste wilde kruiden is de paardenbloem. Voor jong én oud bekend als geliefkoosd speelgoed uit de natuur. Niet alleen zorgen de pluizige zaden elk jaar weer voor heel wat blaasplezier, op het steeltje kan je mits wat oefenen prima trompet spelen. Toch vervloekt menig tuineigenaar het moment wanneer het verblindend geel van de bloemen het grasveld weer doorspekt want de paardenbloem krijg je met geen stokken uitgeroeid en woekeren doet hij als de beste. Laat ons deze wilde rakker dus maar gewoon omarmen en er meteen allerlei lekkers mee maken in de keuken.
- Het jonge blad doet al sinds jaar en dag dienst als natuursla. Pluk ze voor de bloemen zich laten zien, want dan wordt het blad bitter. Verwerk in kleurrijke lentesalades. Combineer met ander wild groen blad zoals vogelmuur en zevenblad en werk af met eetbare bloemen zoals madeliefjes, maartse viooltjes en paarse dovenetel. Je kan van het blad ook een heerlijke tsukemono of geperste salade maken. Hak het blad grof, meng met een snuif zout of sojasaus. Voeg eventueel nog smaakmakers toe zoals look, cayennepeper en citroensap. Doe in een kommetje en plaats daar een ander kommetje met water in als gewicht. Zo zorg je dat het sap van de blaadjes vrijkomt. Eet als rauwkost op een broodje of als bijgerecht bij de maaltijd.
- Een meesterlijke tip om het uitzaaien geen kans te geven is de bloemknoppen oogsten als ze net komen piepen. Je kan er immers heerlijke kappertjes van maken. Oogst de knopjes, doe ze in een glazen pot en giet er een mix van ⅔ kokende azijn, ⅓ kokend water, 1 theelepeltje suiker en een snuif zout over. Sluit de pot af en draai om. Je kan de potten gesloten in de koele berging of geopend in de koelkast minstens een jaar bewaren. Gebruik en degusteer als gewone kappertjes.
- Als de bloem er eenmaal is, is het alweer feest want van dit gele goud maak je heerlijke siroop of gelei. Deze gelei wordt ook wel eens ‘honing van de armen’ genoemd omwille van de heerlijke honingsmaak die de bloemen afgeven. Verwijder het bloemblad van de rest van de bloem. Verwijder al het groen want dat is bitter. Laat 24 uur weken in water met citroensap. Zeef de bloemen uit het water en breng dat aan de kook. Voeg suiker of geleisuiker toe, afhankelijk of je siroop of gelei wil. Voeg extra citroensap toe naar smaak indien gewenst. Je vindt heel wat recepten online.
- Wil je ook in de winter nog genieten van het zomerse geel van de paardenbloem, droog dan de bloemblaadjes in de zomer op een droge plek op een handdoek. Je kan eventueel combineren met andere eetbare bloemblaadjes zoals goudsbloem en komkommerkruid. Gebruik als decoratie voor tal van dessertjes of verwerk in thee.
- En alsof we nog niet genoeg gekregen hebben van deze wilde plant, is ook haar wortel eetbaar. Oogst de wortel in de herfst. Snijd hem in schijfjes en bak in de pan met boter, ui, salie en look. Je kan hier ook wat van het blad toevoegen. Zoek dan nieuwe jonge blaadjes, de oude smaken bitter. Verwerk in een risotto of pasta.