Velt-ecotuindagen - De Groote Braak: een niet alledaags tuinpark met 409 tuintjes

Tuinpark De Groot Braak is een van de locaties die je kan bezoeken tijdens de Velt-ecotuindagen in het weekend van 1 en 2 juni.  

Tuinpark De Groot Braak heeft maar liefst 409 tuintjes van gemiddeld 300 vierkante meter! Het is veel meer dan een volkstuinencomplex. Je mag er onder bepaalde voorwaarden een huisje op zetten en de zomerhelft van het jaar is permanent wonen toegestaan. Hoewel dit tuinpark tussen Amsterdam en Haarlem ligt en Schiphol Luchthaven vlakbij is, is het een groene oase met ecologische leefregels*. Tuinieren is hier niet voor iedereen het eerste doel, een plek in de natuur hebben des te meer.

Geen hokjes voor Siegrid

Dat geldt ook voor Siegrid Siderius. Ze woont in Amsterdam, maar heeft hier al tien jaar een buitenplek. Siegrid is beeldend kunstenares, architecturaal lichtontwerpster en sinds kort ook ecologisch hovenier. ‘Ik houd er niet van slechts één ding te doen. Dat is wel duidelijk, mensen willen je graag in een hokje plaatsen, maar ik houd niet van hokjes. Wanneer ik met licht bezig ben, dan ontwerp ik en doet iemand anders de uitvoering. Als tuinontwerpster heb ik zowel ontwerp als realisatie in handen en dat vind ik fijn.’

Samen op de Brink

In 2022 leidde Siegrid de heraanleg van het hart van het tuinpark. Dat bestaat al sinds 1983 en het gemeenschappelijke centrum oogde oud en verre van uitnodigend. Door de ophogingen was het ontoegankelijk.

'Alles wat er was, hebben we zoveel mogelijk hergebruikt'

‘Alles wat er was, hebben we zoveel mogelijk hergebruikt. De aarde van de oude verhogingen is verhuisd naar onder andere een duin, de 4000 klassieke 30x30 stoeptegels knipten we allemaal een randje af met een stenenknipper en daarmee bouwden we natuurlijk ogende muurtjes. Gelukkig hebben we hier een werkplaats met veel materiaal en een kas, waar veel van de eenjarige planten uit zaad zijn opgekweekt. Akkoord, het is veel werk, maar met al het oude materiaal afvoeren en het nieuwe weer aanvoeren ben je ook even bezig’, zegt Siegrid.

Veel tuineigenaars vonden het leuk om te helpen. Deze centrale plek naast de kantine werd De Brink gedoopt: een open ruimte dus. ‘Het nodigt nu veel meer uit om er samen te komen. Dus ja, ik deed het ook een beetje voor mezelf’, lacht Siegrid.

Image

Watergolven en een Colosseum

Siegrid liet zich bij het ontwerp inspireren door de manier waarop water bij een dijkdoorbraak doorsijpelt. Ze gebruikte dit beeld om de paden vorm te geven: die waaieren alle kanten uit. Ook de bestrating is golvend gelegd en de muurtjes glooien vanuit hun fundering. De stenen zijn koud op elkaar gestapeld, dus zonder cement. ‘Verschillende planten vinden toch voldoende vocht en aarde, want de muur is al best groen geworden’, stelt Siegrid tevreden vast.

‘Tijdens de graafwerken kwamen we in het zonnige, warme zand veel zandbijtjes tegen. Om die van een nieuwe thuis te voorzien, ontstond waar de avondzon valt een ronde zitkuil. Zowel de horizontale bestrating als het verticale metselwerk zijn opengewerkt om ruimte te laten voor wilde bijen en planten. Het muurleeuwenbekje blijkt er erg gelukkig.’

Wegens onmiskenbare gelijkenissen heet de zitplaats Colosseum. Aan de vochtigere zijde van De Brink is een kleine wadi gemaakt met meer vochtminnende planten.

Image

Kleurrijk vogeltje

Het volledige tuinencomplex van achttien hectare is aangelegd in de vorm van de Amsterdamse grachtengordel. Ook Siegrids hof grenst aan het water. ‘Zie je die tak, op amper vijf meter bij ons vandaan? Daar komt vaak een ijsvogel op rusten.’ Wat verderop is in de oever een ijsvogelwand gemaakt, waar je de nesten van dit kleurrijke vogeltje met blauw verenkleed kunt bewonderen. Goed nieuws is dat je de laatste jaren weer meer ijsvogels boven het water ziet flitsen in Nederland en België.

‘De gracht zelf zit vol Amerikaanse rivierkreeften, waardoor amfibieën weinig kans hebben. Daarom maakte ik alsnog een kleine waterpartij in mijn tuin.’

'Voor mij is tuinieren een balans vinden tussen plantjes planten, verplanten en uittrekken'

Wilde Weelde

Sinds ze is afgestudeerd als ecologisch hovenier is Siegrid aangesloten bij Wilde Weelde, een vakgroep voor tuinders, ontwerpers en kwekers, kortom: milieubewuste bedrijven met een ecologische visie. Enerzijds biedt het particulieren een handig overzicht, anderzijds vinden gelijkgestemde professionelen er elkaar. ‘Voor mij is het in de eerste plaats een kennisnetwerk’, vertelt Siegrid. ‘Ik gebruik het om te leren en om samen te werken. Toch wel fascinerend eigenlijk: er is vandaag zoveel versplintering, maar tegelijkertijd zoeken mensen elkaar ook weer op.’

Wilde Weelde telt een tweehonderdtal leden en bestaat nu 25 jaar. Het huist onder de koepel Oase Netwerk, voor organisaties die samenwerken aan een natuurlijke leefomgeving.

‘Voor mij is tuinieren een balans vinden tussen plantjes planten, verplanten en uittrekken. Ik stel mij bij het begin van een project altijd de vraag: Kan ik alles voor elkaar krijgen met wat er al aanwezig is? Ook de oude en lelijke dingen dus. Het kost energie en spierkracht, maar meestal is het antwoord Ja! Dát is hoe ik graag ontwerp, en dát maakt het voor mij de moeite waard.’

Ontdek de Groote Braak tijdens de Velt-ecotuindagen : velt.nu/de-groote-braak

sisinatuur.nl
degrootebraak.nl
wildeweelde.nl

^{_{* De Groote Braak kreeg het Nationaal Keurmerk Natuurlijk Tuinieren voor haar natuurvriendelijk beheer, het onderhoud en de inrichting van het park. Het streven is een zo groot mogelijke biodiversiteit in het openbare groen.}}