Wat betekenen de labels voor duurzame vis?

Ken je het dilemma als je in de winkel staat bij de visafdeling? Wat is de meest duurzame keuze? Ga je voor wildvangst of kweek? Wat betekenen die labels? En bestaat het überhaupt wel, duurzame vis?

Om de duurzaamste vis te kiezen moet je een afweging maken tussen verschillende factoren. Zo is het beter om kleinere soorten te eten die onderaan de voedselketen staan en zich snel kunnen voortplanten dan de grotere roofvissen. Zo zou haring beter moeten zijn dan tonijn, maar in realiteit lijden beide soorten onder overbevissing. Kies je dan voor gekweekte vis?

Image

Wildvangst vs. kweek

In het geval van wildvangst moet je kijken naar het visbestand (populatiegrootte, reproductiesnelheid), de wijze van visvangst (risico op overbevissing, bijvangst, schade aan plant- en diersoorten op de zeebodem, …), de herkomst, vervuiling bij transport op zee en over land, enzovoort. Bij aquacultuur wil je een antwoord over het gebruik van hormonen en antibiotica, de impact van water- en luchtvervuiling, CO₂-uitstoot en herkomst van het visvoer (andere overbeviste vissoorten). Kortom, de ene gekweekte zalm is de ander niet. Als consument is het daarom heel moeilijk om de effectieve milieu-impact te kunnen inschatten. Een eerste stap hierin is het begrijpen van de meest gebruikte labels.

Het Europees biolabel

Biologische vis is altijd gekweekt, nooit wildvangst. Zoals bij alle biologische voedingswaren wordt de volledige productieketen gecontroleerd: herkomst van het voer, verbod op hormonen, lozingsnormen, de ruimte waarin de dieren gekweekt worden, de wijze van slacht, toevoegingen bij de verwerking,… De viskweker moet dus strikte milieu- en dierenwelzijnsnormen volgen om het Europees biolabel te verkrijgen.

Let op voor misleidende labels en opschriften die verantwoorde kweek of duurzame vangst beloven. Vaak kozen bedrijven zelf de normen voor dit label of beslissen ze zelf of ze hieraan voldoen

Aquaculture Stewardship Council

ASC is ook een label voor kweekvis. Ze hanteren normen voor het verstandig omgaan met de natuur, voedsel en mensen zoals het verminderen van antibiotica, duurzamer voer en betere arbeidsvoorwaarden. Dit label zegt vooral iets over duurzame handel en het verlagen van de impact van viskweek op het milieu.

Marine Stewardship Council

Image

MSC vertelt iets over het duurzaam beheer van de wilde visbestanden, nooit gekweekte vis. Het belooft traceerbaarheid en houdt rekening met aspecten zoals overbevissing, impact op het zeeleven en visvangstmethode. Het kijkt niet naar dierenwelzijn (slacht) of CO₂-uitstoot of transport.

Viswijzer (Good Fish)

Met de VISwijzer-app kan je snel in de winkel opzoeken wat voor Nederland “goede” of “slechte” vissen zijn. In België raadpleeg je hiervoor fishguide.be. Goede vissoorten worden gekweekt met een minimale impact op het milieu of niet overbevist. Ze tonen of je best voor kweek of wildvangst kiest, welke maanden je best overslaat om deze vis (vers) te eten of je krijgt een beter alternatief aangeboden. Het Good Fish-logo krijgt stilaan bekendheid in Nederland.

De (on)zekerheid van labels

Let op voor misleidende labels en opschriften die verantwoorde kweek of duurzame vangst beloven. Vaak kozen bedrijven zelf de normen voor dit label of beslissen ze zelf of ze hieraan voldoen. Bestudeer altijd de exacte voorwaarden en of er sprake is van een onafhankelijk controleorgaan. Voor dolfijnvriendelijke vangst lijkt het dolphin safe logo van de ‘Earth Island Institute’, een Amerikaans milieu-instituut dat zich wereldwijd inzet voor het behoud van walvisachtigen, het meest betrouwbaar.

Twijfel je aan de betrouwbaarheid van een label? Doe de check op www.labelinfo.be of www.ecolabelindex.com.

Eerlijkheidshalve moeten we vermelden dat grote labels zoals MSC/ASC ook kritiek krijgen. Er wordt hen verweten dat het monopoliseren van hun certificaat op de markt het businessmodel wordt. Het bijstellen van hun normen en controle erop raakt zo ondergeschikt. Kleinere, duurzame(re) labels en rederijen zouden weggeconcurreerd worden.

Conclusie: je kan duurzame vis alleen vinden als je heel bewust alle elementen in overweging neemt en op je hoede bent voor misleidende advertenties. Sowieso is de meest duurzame vis de vis die je niet eet. Beperk je visconsumptie aangezien de meeste vissoorten gigantisch onder druk staan.

Image